บทกลอนสอนใจ

พระคุณพ่อแม่ นั้นมากค่า มหาศาล

จะเปรียบปาน สิ่งใด ไม่มีเหมือน

พระคุณแม่ มากนักหนา อย่าลืมเลือน

ลูกต้องเตือน ใจตน จนวันตาย

เมื่อมีพ่อแม่ ต้องมีลูก ถูกกำเนิด

ลูกต้องเทิด กตัญญู รู้ความหมาย

พ่อแม่อุ้มชู ดูแล แต่เกิดกาย

ลูกหญิงชาย ที่แม่พ่อ โอบอุ้ม คุ้มครองมา

ตั้งแต่เด็ก เล็กเล็กอยู่ เป็นครูสอน

ทุกขั้นตอน พ่อแม่นี้ ชี้ศึกษา

พ่อแม่เป็น ครูคนแรกเริ่ม เติมวิชา

ปรารถนา ให้ลูกเด่น เป็นคนดี

พ่อแม่ลำบาก มิเคยบ่น ทนเพื่อลูก

พ่อพันผูก รักจริงใจ ไม่หน่ายหนี้

แม่ยอมอด เพื่อลูกอิ่ม ยิ้มทุกที

พ่อแม่นี้ ค่ายิ่งใหญ่ ไม่เสื่อมคลาย

ลูกทุกคน จงตระหนัก รักแม่พ่อ

ต้องติดต่อ ชิดใกล้ ไม่เบื่อหน่าย

ยามที่พ่อแม่ ป่วยไข้ ไม่สบาย

ต้องขวนขวาย รักษา พยาบาล

กตัญญู รู้คุณ บุญส่งให้

ลูกจะได้ มีความสุข ทุกสถาน

ทำความดี กับพ่อแม่ไว้ ให้เนิ่นนาน

อย่าระราน "ด่าแม่พ่อ" ขอเตือนใจ

บทกลอนสอนนักเรียน

ตั้งใจเรียนเพียรหมั่น ขยันขันแข็ง

หมั่นทบทวนบทเรียน อย่าเกียจคร้าน

ตั้งใจฟังครูสอน อย่าเหม่อลอย

จดบันทึกสิ่งสำคัญ อย่าลืมเลือน

อ่านหนังสือทุกวัน อย่าขี้เกียจ

หาความรู้เพิ่มเติม อย่าหยุดเรียน

ตั้งคำถามเมื่อสงสัย อย่าอายใคร

ค้นหาคำตอบด้วยตนเอง อย่ารอผู้อื่น

เคารพครูอาจารย์ อย่าลืมบุญ

เชื่อฟังคำสั่งสอน อย่าดื้อด้าน

ช่วยเหลือเพื่อนร่วมชั้น อย่าเห็นแก่ตัว

สร้างมิตรภาพดีๆ อย่าทะเลาะเบาะแว้ง

รักษาเวลาให้ตรง อย่าสายเรียน

แต่งกายสุภาพเรียบร้อย อย่าโป๊เปลือย

รักษาความสะอาด อย่าสกปรก

มีจิตสำนึกที่ดี อย่าทำผิดกฎ

ตั้งเป้าหมายในชีวิต อย่าปล่อยให้ลอย

มุ่งมั่นทำตามฝัน อย่าท้อถอย

เชื่อมั่นในตัวเอง อย่าดูถูกตน

พัฒนาตนเองอยู่เสมอ อย่าหยุดนิ่ง

เป็นนักเรียนที่ดี มีคุณภาพ

เป็นคนดีของสังคม มีคุณค่า

สร้างชื่อเสียงให้โรงเรียน ให้พ่อแม่ภูมิใจ

เป็นคนเก่งคนดี มีอนาคตที่สดใส

-----

Q128

บทกลอนสอนนักเรียนให้เชื่อฟังพ่อแม่และครู

พ่อแม่ครูบาอาจารย์นั้นสำคัญ

ท่านสอนสั่งเราให้เป็นคนดี

หากไม่ฟังท่านสอนอาจเสียที

อาจทำให้ชีวิตนี้มีทุกข์เข็ญ

พ่อแม่ให้กำเนิดเลี้ยงดูมา

ท่านหวังดีกับเรามากมายนัก

คอยสั่งสอนอบรมให้เราหนัก

ให้เราเป็นคนดีมีศักดิ์ศรี

ครูบาอาจารย์ให้ความรู้

สอนเราให้รู้จักคิดและวิเคราะห์

คอยสั่งสอนอบรมให้เราทัน

ให้เราเป็นคนดีมีคุณค่า

หากไม่ฟังคำสอนของท่านทั้งสอง

อาจทำให้เราหลงทางได้ง่ายนัก

อาจทำให้เราต้องพบกับความยาก

อาจทำให้เราต้องเสียใจภายหลัง

ดังนั้นเราต้องตั้งใจฟัง

คำสั่งสอนของท่านทั้งสองอย่างดี

เพื่อให้เราเป็นคนดีมีคุณค่า

เพื่อให้เราประสบความสำเร็จในชีวิตตน

-----

Q129

บทกลอนสอนนักเรียนให้เชื่อฟังพ่อแม่และครู

พ่อแม่ครูบาอาจารย์ เปรียบดั่งดวงประทีป

ส่องแสงนำทางชีวิต ให้รุ่งเรืองทุกหน

ท่านคอยอบรมสั่งสอน ให้ความรู้ทั้งมวล

เพื่อให้นักเรียนเติบใหญ่ เป็นคนดีมีคุณค่า

พ่อแม่เลี้ยงดูกล่อมเกลี้ยง ดั่งดวงใจดวงเดียว

คอยดูแลเอาใจใส่ ไม่เคยคิดทอดทิ้ง

ท่านเสียสละทุกสิ่ง เพื่อลูกที่รักยิ่ง

จงตอบแทนพระคุณท่าน ด้วยความกตัญญู

ครูบาอาจารย์เปรียบดั่ง แม่พิมพ์ของแผ่นดิน

คอยหล่อหลอมจิตใจ ให้เป็นคนดีมีศีล

ท่านถ่ายทอดวิชาความรู้ ให้ลูกศิษย์ทุกคน

เพื่อให้เป็นพลเมืองดี มีคุณค่าต่อสังคม

จงเชื่อฟังคำสั่งสอน ของพ่อแม่และครู

ท่านหวังดีต่อเราเสมอ อย่าดื้อรั้นขัดขืน

จงตั้งใจเรียนหนังสือ ให้เต็มความสามารถ

เพื่ออนาคตที่สดใส และความสำเร็จในชีวิต

-----

Q130

ในห้วงเวลาที่หมุนเวียนผ่าน

มีสองดวงใจที่คอยห่วงหา

บ่มเพาะเลี้ยงดูด้วยรักล้นหล้า

คือพ่อแม่ผู้ให้กำเนิดมา

จากวันแรกที่ลืมตาดูโลกกว้าง

ท่านทั้งสองคอยเฝ้าอยู่ไม่ห่าง

กล่อมเกลี้ยงเลี้ยงดูด้วยความหวัง

ให้ลูกน้อยเติบโตเป็นคนดี

ยามเจ็บป่วยท่านคอยดูแลเอาใจ

ยามโศกเศร้าท่านคอยปลอบโยนคลาย

ยามสุขใจท่านคอยยินดีด้วยหมาย

ว่าลูกน้อยของท่านได้สุขสม

พระคุณพ่อแม่นั้นยิ่งใหญ่หาที่สุดมิได้

เปรียบดั่งสายน้ำที่ไหลไม่รู้จบ

ลูกๆ ทุกคนควรตระหนักและรับรู้

ตอบแทนพระคุณท่านให้สมกับที่เกิดมา

-----

Q131

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีสามีภรรยาคู่นึงชื่อว่า พระคุณและแม่สุข พวกเขาอาศัยอยู่ในกระท่อมเล็กๆ กลางป่า พวกเขาเป็นคนยากจน แต่ก็ขยันขันแข็ง พระคุณทำงานหาเลี้ยงครอบครัว ส่วนแม่สุขก็ดูแลบ้านและทำอาหาร

วันหนึ่ง พระคุณออกไปล่าสัตว์ในป่า แต่โชคร้ายที่เขาพลัดหลงทางและหลงอยู่ในป่าเป็นเวลาหลายวัน แม่สุขเป็นห่วงสามีมาก เธอออกตามหาเขาจนทั่วป่า แต่ก็ไม่พบ

ในขณะที่แม่สุขกำลังสิ้นหวัง เธอก็ได้ยินเสียงร้องของพระคุณ เธอรีบวิ่งไปหาเขาและพบว่าเขาล้มป่วยและอ่อนแอ แม่สุขพาพระคุณกลับบ้านและดูแลเขาอย่างดี

พระคุณค่อยๆ หายจากอาการป่วยและกลับมาแข็งแรงดังเดิม เขาซาบซึ้งใจในความรักและความห่วงใยของแม่สุขมาก พระคุณสัญญากับตัวเองว่าเขาจะดูแลแม่สุขให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้

พระคุณและแม่สุขใช้ชีวิตอย่างมีความสุขด้วยกัน พวกเขารักและดูแลซึ่งกันและกันเสมอ พระคุณไม่เคยลืมความเมตตาของแม่สุข และเขาตอบแทนเธอด้วยความรักและความห่วงใยตลอดไป

-----

Q132

บทกลอนบุญคุณ พ่อแม่

โอ้พ่อแม่ ผู้ให้กำเนิด

เลี้ยงดูแล จนเติบใหญ่

คอยอบรม สั่งสอนไม่คลาดไคล

จนเติบโต เป็นคนดีมีศักดิ์ศรี

เลือดเนื้อเชื้อไข ในกายนี้

คือสิ่งที่ พ่อแม่ได้ให้มี

คอยปกป้อง คุ้มครองทุกวิถี

เสียสละทุกสิ่ง เพื่อลูกที่รัก

ตั้งแต่เล็ก จนเติบใหญ่

คอยดูแล ไม่เคยห่างไกล

ไม่ว่ายาม สุขหรือทุกข์ใจ

พ่อแม่คอยอยู่เคียงข้างเสมอ

บุญคุณพ่อ แม่นั้นยิ่งใหญ่

ยากจะหาสิ่งใดมาเทียบเคียง

ลูกจะตอบแทน ด้วยการดูแล

ให้ท่านสุขสบาย จนวันสุดท้าย

-----

Q133

บทกลอนสอนใจตนได้ดียิ่ง

องค์พ่อครูบาฯย้ำเสมอๆ

ให้ฟังและพิจารณาบทกลอนนี้ไว้

เพื่อเตือนใจตนให้ไม่ประมาท

"แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์

มันแสนสุดลึกล้ำเหลือกำหนด

ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด

ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน

มนุษย์นี้ที่รักอยู่สองสถาน

บิดามารดารักมักเป็นผล

ที่พึ่งหนึ่งพึ่งได้แต่กายตน

เกิดเป็นคนคิดเห็นจึงเจรจา

แม้ใครรักรักมั่งชังชังตอบ

ให้รอบคอบคิดอ่านนะหลานหนา

รู้สิ่งใดไม่สู้รู้วิชา

รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี"

หมั่นทำบุญ ล้างบาป ชำระจิต

เพื่อชีวิต เป็นสุข ทุกสถาน

ตั้งสมาธิ แน่วแน่ อย่างชำนาญ

พร้อมสวดอ่าน มนต์พิธี บริกรรม

เพียงตั้งใจ สมาทาน ศีลบริสุทธิ์

เพื่อวิมุต จากบ่วงกรรม ที่ล่วงล้ำ

ขอตั้งจิต อธิษฐาน เป็นประจำ

พร้อมนำธรรม มาปฏิบัติ ขัดจิตใจ

เพียงน้อมนำ ศีลห้า มาปฏิบัติ

เพื่อขจัด กิเลส โดยผลักไส

รัก โลภ โกรธ หลง ออกจากใจ

ตระหนักใน ความจริง ไม่แน่นอน

เพียงคิดดี ทำดี อยู่ทุกขณะ

เพื่อชนะ ความชั่ว ที่เร่าร้อน

เข้ารุกเร้า รุมทรวง ให้ม้วยมรณ์

ทุกขั้นตอน ของจิต ที่ใฝ่ดี

แม้ทำบุญ ล้างบาป ได้นิดหน่อย

ขออย่าปล่อย ให้ผ่าน ตามวิถี

ชำระล้าง จิตใจ ทุกนาที

เพื่อชีวี มีสุข ทุกคืนวัน.

สรรพสิ่ง มีนิยามเป็น นาม-รูป

จุดเทียนธูป สักการะ ด้านศาสนา

สงบจิต พินิจตรวจ สวดมนตรา

แล้วสมาทาน ถือศีล มุนินทร์น้อม

 

เป็นฆราวาส เรานั้น หมั่นทำทาน

ทั้งอาหาร ของใช้ ดอกไม้หอม

จิตกุศล ผลบุญ จักหนุนพร้อม

เหมือนถนอม ออมทรัพย์ไว้ ใช้ยามจน

 

ทาน ศีล ภาวนา อย่าละเว้น

ให้ทำเป็น นิสัย ฝ่ายกุศล

เมื่อทานเสริม ศีลส่ง ดำรงตน

ภาวนา ก็ออกต้น มีผลดี

 

ฝึกรู้"เบญจขันธ์"ตามเป็นจริง

ไตรลักษ์ วิ่งวนจ้อง อย่ามองข้าม

เป็นทุกขัง อนิจจัง อนัตตานาม

มีต้นยาม ท่ามกลาง และเบื้องปลาย

 

รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร,

วิญญาณ ทั้งห้า จ้าแจ่มหมาย

รู้ทัน รู้เท่า เงื่อนเงาร้าย

ให้เราป่าย ข้ามภพ ไม่จบเป็น

 

ฝึกรู้ ฝึกดู สู้ลมปราณ

เขาทะยาน ผ่านมาไป ก็ได้เห็น

ไม่ต้องตาม แอบดู รู้ประเด็น

สงบเย็น เป็นมรรค ประจักษ์จริง.